تا حدود 12 - 10 سال پیش کسی فکر نمی;کرد که ماده ای سمی و کشنده که از نوعی میکرب ترشح می;شود، روزی بتواند به اکسیر جوانی تبدیل شود؛ اما واقعیت این است که امروزه بوتاکس یکی از رایجترین درمان;های زیبایی است.

آیا بوتاکس بر هر چین و چروکی موثر است؟

چروک ;هایی که بر اثر گذشت زمان و بالاتر رفتن سن در چهره آدمی نمایان می ;شوند 2 دسته ;اند:

چروک ;های فعال (دینامیک) ;:

این چروک ;ها در نتیجه فعالیت زیاد عضلانی در ناحیه صورت پدیدار می ;شوند. این چروک ;ها عمدتا به علت عادت ;های غلط مثل اخم کردن در مقابل نور شدید آفتاب به وجود می ;آیند. چروک ;های افقی پیشانی و چرو ;ک ;های عمودی اخم بین دو ابرو و چروک ;های شعاعی اطراف چشم ;ها از این دسته ;اند.

به طور کلی این خطوط نتیجه سال ;ها خندیدن، اخم کردن و تغییر فرم عضلات صورت هستند چروک ;های دینامیک نسبت به دسته دیگر عمیق ; ;ترند و به درمان با تزریق بوتاکس بهتر پاسخ می ;دهند و به فرد چهره ;ای آرام ;تر و جوان ;تر می ;دهند.

چروک ;های غیرفعال (استاتیک) ;:

این چروک ;ها به دلیل پروسه پیری پوست و تغییرات محتویات درم (لایه عمقی پوست) ; ایجاد می ;شوند. این چرو ;ک ;ها حتی در حالت استراحت نیز روی پوست نمایان هستند و در نتیجه عوامل مضر برای پوست مثل نور آفتاب ، بافت اصلی پوست تغییر پیدا می ;کند.

چروک ;های غیرفعال به درمان با بوتاکس پاسخ نمی ;دهند و امروزه روش ;های جدیدی مثل لایه ;برداری شیمیایی و لیزرتراپی برای رفع آنها کاربرد دارد. تقویت پوست مانند استفاده از ماسک ;های میوه، ویتامین A به صورت موضعی و حفاظت پوست از اشعه ماوراء ;بنفش خورشید یا کرم ;های ضدآفتاب و عینک ;های آفتابی ضدUV  سبب می ;شود که دیرتر این چروک ;ها را روی پوست صورت خود ببینیم.

چون و چراهای بوتاکس ;

تزریق ماده بوتاکس ; تا ;حدود 80 درصد از عمق چروک ;های دینامیک می ;کاهد. در فاصله 2 تا 3 روز پس از تزریق، آثار تزریق ظاهر می ;شود و به طور متوسط حدود 10 روز پس از تزریق اثر بوتاکس به اوج خود می ;رسد. اما این که آثار مثبت بوتاکس تا چه موقع دوام می ;یابد، در افراد مختلف متفاوت است. معمولا در نوبت اول تزریق بین 3 تا 6 ماه (بسته به ویژگی ;های درونی پوست فرد) ; آثار چین و چروک فعال، محو می ;شود. پس از طی این مدت چین و چروک ;ها، مجددا ظاهر شده و نیاز به تزریق مجدد دارد.

اما برای دوام حالت فلجی عضلات صورت ;و صاف ;ماندن پوست 3 تا 4 ماه پس از تزریق نوبت اول باید نوبت دوم تزریق را انجام داد. پس از انجام تزریق ;های مکرر دوام آن نسبتا طولانی ;تر خواهد شد. تزریق این دارو به طور سرپایی قابل انجام است و حدود یک سی ;سی از داروی بوتاکس با سوزنی بسیار نازک در نقاط چروک پیشانی و دور چشم تزریق می ;شود و برای این کار معمولا بی ;حسی انجام نمی ;شود. ماهیچه ;ای که بوتاکس به آن تزریق می ;شود از نظر حرکتی تا حدود فلج می ;شود اما از نظر حسی سالم می ;ماند و احساس پوست در این مناطق کاملا طبیعی است.

بوتاکس و عوارض ناخواسته ;

همواره این احتمال وجود دارد که بوتاکس به اشتباه به ماهیچه ;های کناری تزریق شود و در نتیجه سبب شلی و فلجی ماهیچه ;های دیگر صورت شود حتی در اثر تزریق عمیق و زیاد ;تر از حد بوتاکس این اتفاق ممکن است رخ دهد. اگرچه بیشتر آثار سوء بوتاکس به مرور زمان رفع می ;شوند، اما باید به ;خاطر داشت که گاهی تزریق زیاد بوتاکس ممکن است به ضعف دائم عضلانی بینجامد.

تزریق نادرست بوتاکس در کنار لب ممکن است باعث شود بیمار نتواند غذا بخورد یا حرف بزند. تزریق نادرست این دارو در اطراف چشم نیز ممکن است توانایی پلک زدن را از بیمار بگیرد. افتادگی پلک، تورم پلک، خشکی چشم و هماتوم (تجمع موضعی خون) ; از دیگر اثرات جانبی تزریق این داروست.

طبق گزارش یک موسسه سوئیسی تولید محصولات درمانی، حتی اگر بوتاکس به صورت صحیح و توسط یک متخصص تزریق شود بازهم در 24 درصد مراجعان سردرد، تورم پلک، افتادگی پلک، دردهای خفیف و هماتوم مشاهده می ;شود.

تزریق ;های غیرکارشناسانه که امروزه توسط موسسات زیبایی صورت می ;گیرد نه ;تنها کمکی به زیبایی نمی ;کند، بلکه معمولا حالت ;های طبیعی و احساسی را از چهره می ; ;گیرند و صورت را به چهره ;ای سرد و بی ;روح تبدیل می ;کنند. تزریق بوتاکس هر چقدر هم که تخصصی و پیشرفته باشد نمی ;تواند از پیری جلوگیری کند. چین و چروک ;ها دوباره برمی ;گردند و بیماران را بار دیگر به کلینیک ;ها می ;کشانند. در موارد بسیار کمی نیز تزریق بوتاکس بی ;نتیجه گزارش شده است که علت ;های متعددی دارد. تزریقات خیلی سطحی، خیلی عمقی، کم بودن مقدار دارو و تزریق مکرر با فواصل کم از جمله این علت ;هاست.

تعداد بسیار کمی از افراد که قبلا سابقه مصرف مواد غذایی آلوده به سم میکروب کلستریدیوم را داشته ;اند، آنتی ;بادی خنثی ;کننده سم بوتولینیوم را در خون خود دارند. این افراد هیچ ;گاه نتیجه مطلوبی از تزریق بوتاکس نخواهند گرفت.

زنان باردار یا شیرده، کودکان زیر 12 سال، افرادی که سابقه حساسیت نسبت به هرکدام از اجزای دارو دارند، افرادی که سابقه بیماری ;های عصبی عضلانی مانندMS  و میاستنی ; گراد و نیز افرادی که تحت درمان با آنتی ;بیوتیک ;هایی نظیر جنتامایسین و نیز مصرف ;کنندگان گروهی از داروهای قلبی نباید از این ماده استفاده کنند. اگرچه مصرف بوتاکس روشی آسان و کم ; دردسر برای زدودن علائم پیری است و طی آن جای زخم باقی نمی ;ماند و نیازی به گذراندن دوره نقاهت نیست، اما عوارض جدی پس از تزریق آن قابل چشم ;پوشی نیست.

تزریق ;ژل ; و ; بوتاکس ; - دکتر پیمان فرج اللهی

** بوتاکس چیست؟

یک نوع باکتری است که در کنسروها باعث مسمومیت می ;شود که از طریق یک فرآیند شیمیایی به صورت سم بی ;خطر در اختیار ما قرار می ;گیرد و باعث می ;شود گیرنده ;های عضله از کار بیفتند و تا عضله دوباره آنها را به کار بیندازد، 3 تا 4 ماه طول می ;کشد. این ماده باید در دمای حدود 2 درجه سانتیگراد نگهداری شود.

** پس از تزریق بوتاکس، چه مدت طول می ;کشد تا اثر کند و این اثر چقدر دوام دارد؟

2 تا 3 روز پس از تزریق اثرات قابل مشاهده است و 7 تا 10 روز بعد کاملا اثر کرده و عضله فلج می ;شود و چین و چروک کاملا از بین می ;رود. مدت ماندگاری اثر در افراد مختلف فرق می ;کند؛ ولی به طور متوسط 4 ماه است.

** عوارض استفاده از بوتاکس چیست؟

در موارد اشتباه تزریق باعث می ;شود که کناره ;های ابرو زیادتر بالا رود که البته قابل حل است و بعد از پایان مدت اثر از بین می ;رود. دوم افتادگی پلک است که اگر ناحیه موردنظر را بعد از عمل فشار دهند، باعث فلج شدن عضله بالابرنده چشم می ;شود.

** میزان ماندگاری اثر ژل چقدر است؟

میزان ماندگاری ژل ;ها کمتر از یک سال است. البته به میزان حرکت عضله ;ای که تزریق می ;شود هم بستگی دارد. وقتی به پیشانی تزریق شود، چون حرکت در این ناحیه کمتر است، ماندگاری بیشتر است؛ اما در لب ;ها و خصوصا خانم ;ها، چون بیشتر حرف می ;زنند، ژل زودتر جذب شده و از بین می ;رود.

** تزریق بوتاکس زیر چشم برای کسانی که گودی چشم دارند، مضر است یا نه؟

بوتاکس کاری برای گودی چشم نمی ;کند و فقط چین و چروک ;ها را از بین می ;برد. البته استفاده از ژل برای پر کردن گودی توصیه نمی ;شود، چون اگر با حجم زیاد انجام شود، قابل کنترل نیست و ممکن است چربی به صورت گلوله گلوله زیر پوست جمع شود.

** سن بالای 60 سال دارم. اطرافیان می ;گویند بگذار خطوط روی صورت عمیق ;تر شود، بعد مراجعه کنم، ;این صحیح است؟

خیر. این جوری نیست؛ چون امکان دارد که این خطوط  خیلی عمیق شوند و از بین نروند.

** اگر کسی از ژل دائمی استفاده کند و راضی نباشد، چه کند؟

درمان این مورد بسیار سخت است و باید مدتی صبر کند تا عوارض خودش را نشان بدهد، چون ژل در تمام صورت و شاخه ;های حسی ; عصبی پخش می ;شود، خیلی سخت است که کشیده شود و ممکن است ضایعات بیشتری داشته باشد؛ البته در موارد خاص می ;توان آن را درمان کرد و بیرون کشید.